Jak odkryć w sobie przedsiębiorczość?

Błażej Żyliński
Chef Technology Officer i kierownik projektów B+R
26.03.2024 Aktualizacja: 05.04.2024
Ilustracja człowieka stojącego na szczycie góry z flagą
Formatted text

Przedsiębiorczość to cecha społecznie pożądana i uznawana za pozytywną. Naturalnym jest poszukiwanie pozytywów, ale czy jest czego szukać?

Skazani na przedsiębiorczość

Polski system oświaty próbuje nawet przedsiębiorczości nauczać, czego wyrazem jest przedmiot “podstawy przedsiębiorczości”. To dobry pomysł, ale trzeba o wiele więcej by zbudować istotny zestaw kompetencji związanych z przedsiębiorczością.

Nasuwa się pytanie. Czy przedsiębiorczości trzeba się uczyć podobnie jak matematyki i języka polskiego - niezależnie czy nam się to podoba czy nie.

Nie istnieje odgórny nakaz bycia przedsiębiorczym. Jest to jednak cecha, a może umiejętność, którą warto rozwijać i ćwiczyć. Niezależnie od tego czym się zajmujesz - jesteś naukowczynią, kwiaciarzem, policjantką czy malarzem - z przedsiębiorczością będzie Ci w życiu łatwiej.

Istnieje wiele definicji przedsiębiorczości. Przynajmniej większość z nich wskazuje, że przedsiębiorczość to umiejętność lub cecha polegająca na twórczym wykorzystaniu dostępnych zasobów w celu osiągnięcia zysku w warunkach niepewności.

Mity przedsiębiorczości

Przedsiębiorczość bywa traktowana jak cecha wrodzona, którą albo ktoś ma albo nie. Jest to jednak bardzo mylny pogląd. Nikt przedsiębiorczy się nie rodzi. Tak samo nie mówimy, że ktoś jest “inżynierczy” czy “naukowczy”. Ktoś stał się inżynierem lub naukowczynią. Nabył pewne umiejętności, posiadł niezbędną wiedzę i zyskał doświadczenie.

Droga do bycia przedsiębiorcą jest analogiczna. Zmienia się tylko zestaw umiejętności, wiedzy i doświadczenia jakie musisz nabyć.

Prawdziwe jest jednak stwierdzenie, że są ludzie, którzy mają pewne predyspozycje do bycia przedsiębiorcą. Zbiór tych predyspozycji możemy nazwać przedsiębiorczością, choć nadal to słowo jest semantycznie niefortunne.

Przedsiębiorczość jest potencjalnie najbardziej interdyscyplinarną dziedziną ludzkiej działalności. Możesz znaleźć w niej wyzwania na miarę swoich możliwości i ambicji. To też szansa na dużą niezależność w podejmowaniu decyzji oraz realizacji Twoich marzeń i celów.

Ceną za te przywileje jest ryzyko. W większości wypadków to jednak Ty decydujesz jak duże ryzyko podejmiesz. Masz też wpływ na to kiedy wystąpi. Jest tu pewna żelazna reguła, której musisz się trzymać - ryzykuj tyle ile możesz stracić.

Czytając liczne historie “od zera do milionera” możesz ulec przeświadczeniu, że działania na własny rachunek przyniesienie Ci duży zysk i niezależność w krótkim czasie. To mit. Faktem jest to, że taka wizja może być efektem Twojej ciężkiej, a przede wszystkim mądrej pracy.

Samopoznanie - fundament przedsiębiorczości

Sukces na polu biznesowym wymaga od Ciebie zidentyfikowania zarówno Twoich mocnych jak i słabych stron. To zresztą element narzędzia do analizy strategicznej jakim jest SWOT. Nazwa to akronim od angielskich słów Strengths – silne strony, Weaknesses – słabe strony, Opportunities – szanse i Threats – zagrożenia.

Analiza SWOT oprócz mocnych i słabych stron pozwoli Ci na zidentyfikowanie szans i zagrożeń. Ich źródłem jest Twoje otoczenie. Nie masz na nie wpływu, ale zawsze możesz zmienić otoczenie.

Analizę SWOT możesz wykonać we własnym zakresie, ale wymaga to pewnej wprawy i praktyki. Z uwagi na to, że jest to popularne narzędzie z łatwością znajdziesz liczne źródła internetowe i literaturowe na jego temat. Mimo to dobrze jest skonsultować analizę ze specjalistą. Nie bez powodu analiza SWOT jest częścią warsztatu Architekt projektów B+R.

Każdy z nas ma specyficzny zestaw talentów i predyspozycji. Płatnymi testami predyspozycji, które mogą Ci pozwolić je zidentyfikować są m.in. polskiej Style Myślenia FRIS i amerykański test Galupa.

Test predyspozycji czy osobowości nie jest wyrokiem, który nadaje Ci permanentną etykietę. Nie wpycha do szuflady, które nie możesz już opuścić. To pewna podpowiedź, drogowskaz, ale to Ty wytyczasz swoją ścieżkę rozwoju. Ludzie się zmieniają - Ty też możesz!

Rozwijanie umiejętności przedsiębiorczych

Droga przedsiębiorcy przypomina połączenie triatlonu z wielobojem olimpijskim. O Twoim sukcesie nie decyduje mistrzostwo w wąskiej, a twórcze łączenie wielu umiejętności i cierpliwość.

Kwestią sporną jest to czy należy skupiać się na rozwoju swoich najsłabszych czy też najmocniejszych cech.

Moje opinia jest taka, że ważne jest to by słabości nas nie pogrążyły, ale to zalety wyróżniają nas na tle innych osób. Obszary, w których nie czujesz się dobrze warto delegować innym osobom. Bez delegowania zadań utkniesz w pułapce spiętrzających się obowiązków i nie będziesz w stanie rozwijać swojego biznesu. Będziesz też robić rzeczy, które Ci nie idą kosztem tych do których ma chęci i talent.

Chcąc rozwijać swoją przedsiębiorczość musisz budować kompetencje zarządcze i komunikacyjne. Ważna jest też wiedza z zakresu modeli biznesowych. Zawsze przyda Ci się znajomość języka obcego. Bardzo niedoceniane są umiejętności matematyczne szczególnie

z obszaru statystyki i probabilistyki. Śledź i pogłębiaj doniesienia dotyczące najnowszych trendów i technologii. Nieprzypadkowo użyłem tu słowa pogłębiaj. Bazująć jedynie na ogólnikach i buzzwordach ulegniesz modom i naciskom z pominięciem twardych danych i analizy opłacalności. Być przedsiębiorcą to widzieć to czego nie dostrzegają inni.

Jak się tego wszystkiego nauczyć? Sprawdzoną strategią - znaną od tysięcy lat - jest zdobywanie wiedzy teoretycznej, a następnie sprawdzanie jej w praktyce. W dalszej części artykułu dowiesz się gdzie je poszukiwać.

Siła leży w sieci

Siła naszego gatunku - homo sapiens - bierze się ze zdolności komunikacji i współpracy. Sieciowanie, zwane z angielska networkingiem, to bardzo użyteczne narzędzie w budowaniu zarówno biznesu jak i samych kompetencji biznesowych.

Rozbudowana sieć kontaktów to świetny sposób na poszukiwanie inspiracji i rozwoju własnej firmy. To też przestrzeń do wsparcia i pomocy w sprostaniu wyzwaniom przed jakimi staniesz jako przedsiębiorca.

Jeszcze 20-30 lat temu jedyną metodą budowania sieci kontaktów były różnego rodzaju spotkania i wydarzenia na żywo. Wraz z rozpoczęciem ery mediów społecznościowych możesz kontaktować się z ludźmi z całego świata. Od kilku lat dużą popularnością cieszy się portal LinkedIn, który stał się głównym medium społecznościowym na polu zawodowym i biznesowym. Sam jestem na nim bardzo aktywny i publikuję liczne treści związane z zarządzaniem i biznesem. Polecam się do czytania.

Świetne efekty daje łączenie ze sobą tradycyjnych spotkań na żywo z internetowymi interakcjami. Dzięki temu możesz budować liczne i trwałe relacje biznesowe.

Uczestnicząc w dyskusjach, wymianie opinii, a nawet sporach pozyskujesz dużo, często nieoczywistej, wiedzy. Możesz też otrzymać informację zwrotną (ang. feedback) od bardziej doświadczonych przedsiębiorców, potencjalnych klientów czy użytkowników. Czasami najważniejsze jest jednak to, że feedback pochodzi od osób z zupełnie innym spojrzeniem na dane zagadnienie.

Zostań poszukiwaczem przedsiębiorczości

Podobno co nie zabije to wzmocni. W tym powiedzeniu jest pewna mądrość, ale to co nie zabije może sponiewierać. Taki scenariusz zapewne zniechęci Cię do podejmowania kolejnych prób. Wiesz już, że warto próbować. Stawiać hipotezy i je weryfikować. Bądź zachłanny… ale z umiarem.

Podjęcie zbyt wielu prób na raz i weryfikacja kilku hipotez jednocześnie może być zwyczajnie zbyt dużym obciążeniem. Co gorsza jeżeli te hipotezy dotyczą tego samego obszaru działalności możesz nie być w stanie zweryfikować, która z nich jest źródłem sukcesu lub porażki.

Dobry przedsiębiorca działa jak naukowiec. Jest niczym chemik. Jego laboratorium jest rynek, a substancjami chemicznymi produkty, usługi i klienci. Naukowiec by wyciągnąć poprawne wnioski z przeprowadzonego eksperymentu musi mieć pewność jakie były warunki początkowe oraz które parametry kontroluje i zmienia w jego trakcie.

Dobry naukowiec prowadzi szczegółowe notatki. Opisuje jak wyglądał eksperyment, jaką aparaturę wykorzystywał, a przede wszystkim dokonuje pomiarów i wyciąga z nich wnioski. Odpowiednikiem wniosków z eksperymentu naukowego są lessons learned pochodzące z weryfikacji hipotezy biznesowej.

Lessons learned to zalecenia na przyszłość. Jeżeli tworzysz, a przede wszystkim wdrażasz te zalecenia to jesteś na dobrej drodze by być coraz lepszym przedsiębiorcą.

Znajdź swoją drogę

Każda droga do przedsiębiorczości jest inna. Nie ma tu ścisłej recepty, ale mogę wskazać Ci jedną bardzo skuteczną metodę: szukaj różnych bodźców i doświadczeń, a następnie podawaj je krytycznej ocenie. Nie unikniesz treści nietrafnych, błędnych czy wręcz szkodliwych. Możesz też natrafić na rozwiązania i metody niezgodne z Twoimi przekonaniami.

Kwintesencją przedsiębiorczości, szczególnie tej w wydaniu startupowym, jest ciągłe poszukiwanie i eksperymentowanie. Formułowanie hipotez i ich weryfikowanie. Podstawą do budowania własnej piramidy kompetencji i wiedzy jest krytyczna konsumpcja treści.

Niejedną książkę, będziesz czytać kilka wieczorów i znajdziesz w niej tylko jedno wartościowe zdanie. Właśnie dla tego jednego zdania warto ją przeczytać. Zwróć też uwagę na słownictwo specyficzne dla danej dziedziny. Jeżeli je opanujesz łatwiej będzie Ci znaleźć kolejne wartościowe treści na ten temat. Co może nawet ważniejsze - dużo więcej zyskasz konsultując znany Ci już temat z ekspertem. Wydaje się to paradoksalne, ale przyczyna jest prosta - wiesz o co pytać.

Popularnym i wartościowym źródłem wiedzy są podcasty, Ich niewątpliwa zaleta jest to, że możesz ich słuchać w trakcie ćwiczeń czy dojazdu do pracy. Godnym polecenia jest Podcast Pionierów PFR czy podcast Szlak B plus R mojego autorstwa.

Dużo wartościowej wiedzy znajdziesz w bezpłatnych kursach Strefy Wiedzy PFR.

Na zakończenie każdego kursu otrzymasz certyfikat!

Udane porażki

Pamiętaj, że nie podejmując rękawicy przegrywasz od razu. Daj sobie szansę i sprawdź ile przedsiębiorczości masz już w sobie. Możliwe, że ten artykuł był pierwszym krokiem na drodze do Twojego biznesowego sukcesu. Fundamentem każdego sukcesu są porażki. Porażka może być udana jeżeli wyciągniesz z niej wnioski na przyszłość. Dlatego właśnie życzę Ci udanych porażek na tej drodze!

Zapraszamy do kontaktu z ekspertem poprzez profil LinkedIn.

Najnowsze wpisy

Ilustracja ESG
06-05-2024

Strategia ESG - co to jest oraz co powinna uwzględniać?

Zrównoważony rozwój staje się kwestią strategiczną dla wielu firm. Pojawiają się oczekiwania nie tylko związane z realizacją celów biznesowych, ale również pozytywnego wpływu na społeczeństwo i środowisko naturalne.
06-05-2024

Design thinking - "nie dziękuję", czyli innowacje w firmie

Na przestrzeni ostatnich lat narosło wiele mitów nt. różnych sposobów pobudzania kreatywności i innowacyjności w organizacji. Po szybkim zachwycie metodykami takimi jak design thinking nastał czas refleksji i ewaluacji działań.
Ilustracja przedstawiająca ludzi pracujących w jednej organizacji
30-04-2024

5 kroków budowania kultury organizacyjnej

Czym tak naprawdę jest kultura organizacyjna firmy i jakie są jej rodzaje? Jaką rolę odgrywa ten element w kontekście funkcjonowania zarówno mniejszych, jak i większych podmiotów? Co warto wiedzieć o korzyściach, które przynosi?