Czy sztuka i design mogą być zrównoważone? ESG w branżach kreatywnych

30.07.2025
Redakcja Strefy Wiedzy
Polski Fundusz Rozwoju
Formatted text

Współczesny świat wymaga od wszystkich sektorów – także tych kreatywnych – większej odpowiedzialności za środowisko i społeczeństwo. Choć ESG kojarzy się głównie z finansami, dużym biznesem czy przemysłem, jego założenia coraz częściej dotyczą również kultury, designu i sztuki. Zrównoważony rozwój w projektowaniu i twórczości artystycznej to nie trend – to konieczność, która może stać się źródłem nowej jakości w działaniach kreatywnych.


ESG – co to jest i dlaczego ma znaczenie?


ESG to skrót od angielskich słów: Environmental (środowiskowe), Social (społeczne) i Governance (ład korporacyjny). To zestaw zasad i praktyk, które pozwalają organizacjom działać odpowiedzialnie, przejrzyście i z myślą o przyszłości.
W branżach kreatywnych czynniki ESG obejmują:
•    aspekt środowiskowy – np. materiały wykorzystywane w produkcji dzieł, wystaw, opakowań,
•    obszar społeczny – relacje z pracownikami, społecznościami lokalnymi, inkluzywność,
•    ład zarządczy – przejrzystość działań, etyka pracy, równość szans.


Integracja z tymi wartościami nie tylko wspiera ochronę klimatu czy prawa człowieka, ale też zwiększa wiarygodność artystów, projektantów i instytucji kultury w oczach odbiorców, sponsorów i partnerów.


Zrównoważony rozwój w designie i sztuce


Sztuka i design mają ogromny potencjał wpływu – nie tylko emocjonalnego, ale też edukacyjnego i społecznego. Twórcy coraz częściej podejmują tematy klimatu, równości czy sprawiedliwości społecznej, ale samo przesłanie to dziś za mało. Zrównoważony rozwój oznacza również zmianę sposobu działania:


•    projektowanie w duchu zero waste,
•    korzystanie z materiałów odnawialnych i lokalnych,
•    ograniczanie emisji i zużycia energii,
•    wybieranie partnerów działających zgodnie z zasadami ESG,
•    tworzenie projektów społecznie zaangażowanych i dostępnych.


Działania ESG w praktyce – jak mogą wyglądać?


Branże kreatywne mogą wdrażać działania ESG na wiele sposobów. Oto tylko kilka z nich:
•    Zrównoważona produkcja eventów i wystaw – redukcja plastiku, ponowne wykorzystanie scenografii, transport niskoemisyjny.
•    Design odpowiedzialny społecznie – projektowanie produktów lub przestrzeni uwzględniających potrzeby różnych grup (np. osób z niepełnosprawnościami).
•    Współpraca z lokalnymi społecznościami – wspólne projekty artystyczne i działania edukacyjne.
•    Transparentne procesy zarządzania – równość płci w zespole, uczciwe wynagrodzenia, etyczne łańcuchy dostaw.


Wdrażając takie rozwiązania, twórcy i instytucje nie tylko odpowiadają na oczekiwania rynku, ale też stają się realnymi agentami zmiany.


Wskaźniki ESG – jak mierzyć wpływ?


Zastanawiasz się, jak ocenić czy Twoje działania rzeczywiście są zrównoważone? Właśnie temu służą wskaźniki ESG. Mogą obejmować m.in.:


•    ilość materiałów z recyklingu w projektach,
•    liczbę partnerstw z organizacjami społecznymi,
•    poziom emisji CO₂ w trakcie realizacji wydarzeń,
•    udział kobiet i osób marginalizowanych w zespołach twórczych.


Choć mierzenie wpływu w branżach kreatywnych nie zawsze jest proste, warto podejmować takie próby – również dlatego, że coraz częściej sponsorzy i grantodawcy oczekują takich danych.


Chcesz działać bardziej odpowiedzialnie? Zacznij od wiedzy – darmowe kursy online o ESG
Jeśli chcesz rozwijać się w duchu ESG, ale nie wiesz od czego zacząć – sięgnij po sprawdzone źródła wiedzy. Na platformie Strefa Wiedzy PFR znajdziesz darmowe kursy online, które pomogą Ci lepiej zrozumieć, czym jest zrównoważony rozwój i jak wdrażać go w praktyce – także w środowiskach kreatywnych.

W szczególności polecamy kursy z obszarów:


•    zrównoważony rozwój i ESG w praktyce,
•    ekologiczne innowacje w biznesie i projektowaniu,
•    odpowiedzialne zarządzanie i przywództwo,
•    zielone finanse i raportowanie ESG.


To wiedza, którą możesz przełożyć na realne działania – w pracy twórczej, w organizacji wydarzeń, a także przy budowaniu marki osobistej.


Podsumowanie: ESG to przyszłość także dla kreatywnych


Branże kreatywne nie tylko mogą, ale powinny być zrównoważone. W czasach, gdy rośnie świadomość ekologiczna i społeczna, projektowanie z myślą o przyszłości staje się nieodzowne. ESG w sztuce i designie to nie tylko odpowiedzialność – to także inspiracja do tworzenia wartościowych, zaangażowanych i autentycznych działań.
Nie czekaj, aż świat się zmieni – bądź jego częścią. Zacznij od siebie i swojej wiedzy. Wejdź na Strefa Wiedzy PFR i poznaj możliwości rozwoju w duchu ESG – zupełnie za darmo.

Najnowsze wpisy